مرضیه علیجانی، منصور سیاوش، پروانه اباذری،
دوره ۲۳، شماره ۵ - ( ۱۰-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: توانمندسازی بیمار و حمایت از خودمدیریتی بهواسطۀ آموزش، کلید کنترل دیابت است. چالش مورد نیاز بررسی و تحلیل جدی، ارزیابی فرایند آموزش و حمایت از خودمدیریتی در سطح مراکز ارائه دهندۀ خدمات دیابت است. مطالعۀ حاضر با هدف تعیین وضعیت آموزش دیابت با استانداردهای آموزش و حمایت از خودمدیریتی دیابت در مراکز خدمات جامع سلامت و کلینیکهای دیابت استان اصفهان انجام شده است.
روشها: واحدهای آموزش دیابت ۲۰ مرکز خدمات جامع سلامت و ۱۱ کلینیک دیابت در استان اصفهان حجم نمونه را تشکیل دادند. ابزار گردآوری اطلاعات چک لیستی با ۱۰۷ گویه بود که به روش مشاهده و بررسی ۱۷۰ پروندۀ کاغذی/الکترونیک بیماران مبتلا به دیابت تکمیل گردید.
یافتهها: در بیش از دو سوم پروندههای مراکز /کلینیکهای دیابت، ارزیابیهای اولیه نه انجام و نه ثبت شده بود. در ۵% پروندهها نیازسنجی آموزشی ثبت شده و در نزدیک ۱۰۰ درصد پروندهها، برنامهریزی آموزشی ثبت نشده بود. در بیش از یک سوم پروندهها (۵/%۳۶)، آموزش رژیم غذایی همان یک بار در موقع تشکیل پرونده ثبت شده بود. در ۳,۴% پرونده ها، ارزشیابی اثربخشی آموزشی ثبت شده و در سه چهارم پرونده ها (۷۵/۷۸%)، پشتیبانی و حمایت مداوم برای خودمدیریتی ثبت نشده بود.
نتیجهگیری: بین وضعیت آموزش و حمایت از خودمدیریتی دیابت و استانداردهای فرآیندی و برآیندی DSMES در واحدهای آموزشی تحت پوشش معاونت های بهداشت و درمان استان شکاف معنیداری وجود دارد. این شکاف بهطور جدی و منفی بر نتایج این رویکرد تأثیر میگذارد.
فرزانه شجاعی، زهره لطیفی، شیدا جبل عاملی، منصور سیاوش،
دوره ۲۴، شماره ۴ - ( ۸-۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: دیابت نوع دو بیماری شایعی است که با مشکلات روانشناختی همراه است. لذا هدف از این پژوهش بررسی تأثیر خودشفابخشی بر دشواری تنظیم هیجان و شاخص قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع دو است.
روشها: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون -پسآزمون همراه با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعۀ آماری شامل افراد مبتلا به دیابت نوع دو بود که به درمانگاه صدیقه طاهره اصفهان در سال ۱۴۰۰ مراجعه میکردند. تعداد ۴۰ نفر بهصورت نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و پس از انجام پیشآزمون، بهطور تصادفی در دو گروه خودشفابخشی و کنترل قرار گرفتند. مداخلات خود شفابخشی لطیفی و مروی (۱۳۹۷) هفتهای یک جلسه ۹۰ دقیقهای بهصورت آنلاین برگزار شد. پس از ۱۲ جلسه از هردو گروه پسآزمون و سه ماه بعد آزمون پیگیری صورت گرفت. ابزار پژوهش پرسشنامۀ دشواری تنظیم هیجان گراتز و رومر (۲۰۰۴) و تجهیزات آزمایشگاهی برای اندازهگیری شاخص قند خون بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آزمون تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر وآزمون تعقیبی بنفرونی با استفاده از نرمافزار SPSS-۲۴ استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد خود شفابخشی باعث کاهش دشواری تنظیم هیجان و شاخص قند خون میشود (۰۵/۰ P<) و این نتایج در گذر زمان ادامهدار هستند (۰۵/۰ P<).
نتیجهگیری: با توجه به نتایج میتوان گفت از درمان خودشفابخشی میتوان در مدیریت دیابت نوع دو استفاده کرد.